niedziela, 22 lutego 2015

Smacznego chlorofilu

UWAGA!!! Od stycznia 2016 blog Mój Miły Czas jest dostępny w nowej wersji na www.mojmilyczas.pl - ZAPRASZAM :)
 
Chlorofil powstał około 2,8 miliarda lat temu u pewnej grupy bakterii zwanej dziś sinicami. Barwnik ten umożliwia syntezę złożonych związków organicznych z prostych związków nieorganicznych przy udziale energii słonecznej. Wykorzystanie chlorofilu a okazało się być procesem najwydajniej syntetyzującym cukry. Niezbędny wodór pozyskiwany jest z wody, a produktem ubocznym jest tlen cząsteczkowy uwalnianym do otoczenia. 

dwutlenek węgla + woda  ==> glukoza + tlen


                       (proces powstaje przy współudziale energii świetlnej i chlorofilu) 

Według teorii endosymbiozy komórka autotroficzna (posiadająca zdolności fotosyntetyczne dzięki udziale barwnika - chlorofilu) powstała z komórki heterotroficznej, poprzez pochłonięcie komórek samożywnych organizmów zbliżonych do sinic.
Chlorofil u roślin wyższych znajduje się w plastydach – chloroplastach. Są one soczewkowatego kształtu i umieszczone są w tkance zwanej miękiszem asymilacyjnym. Miękisz może przyjmować różne formy: gąbczastą, palisadową lub wieloramienną. 


Budowa chlorofilu.
Chlorofil to związek chemiczny, który jest magnezoporfiryną z centralnie położonym atomem magnezu. W jednej cząsteczce tego barwnika występuje długi łańcuch 20 węglowego alkoholu – fitolu (o charakterze silnie hydrofobowym). Fitol umożliwia zanurzenie chlorofilu w błonę aktywną fotosyntetycznie. 
Łańcuch fitolu łączy się z układem porfirynowym wiązaniem estrowym. Układ porfirynowy zbudowany jest z jonu magnezu w centralnej części (który to posiada niestabilne elektrony) oraz wiązań podwójnych w układach sprzężonych. Niestabilne elektrony są wzbudzane kwantami światła i przenoszone są na układy wiązań podwójnych.
Aby stworzyć większe możliwości pochłaniania energii  pojedyncze cząsteczki chlorofilu zostały zgromadzone w jedną uporządkowaną strukturę zwaną fotosystemem lub fotoskładem. Dodatkowo istnieją jeszcze swoiste układy antenowe zbierające energię. A w centralnej części fotosystemu znajduje się przekształcona cząsteczka chlorofilu zwana centrum reakcji.


Barwa chlorofilu.
W chloroplastach występują najczęściej chlorofil a lub chlorofil b. Te formy nieznacznie różnią się od siebie długością pochłanianych fal świetlnych. Charakterystyczne są tu dwa maksima absorpcji: przy długości fali ok. 480 nm (niebieski zakres widma) oraz przy 680 nm (czerwony zakres widma). Między widmami absorpcji jest wyraźny spadek i pochłanianie fal z tego zakresu jest słabe.  Nie jest też pochłaniane światło zielone (około 500 – 600 nm) – stąd zasadnicza barwa roślin.

Zobaczyć chlorofil.
Narząd wzroku u człowiek stanowi gałka oczna oraz narządy dodatkowe oka (brwi, powieki, spojówki, narząd łzowy oraz aparat ruchowy oka).
Wewnętrzną warstwę gałki ocznej stanowi  światłoczuła siatkówka. Na niej rozmieszczone są dwa rodzaje właściwych fotoreceptorów: czopki i pręciki. Czopki mogą funkcjonować prawidłowo jednie przy dobrym świetle. Pozwalają na tworzenie obrazów ostrych i barwnych. Czopki różnią się od siebie wrażliwością na długości fal świetlnych: niebieskiej, zielonej oraz czerwonej. Kombinacja pobudzeń różnych czopków daje pełne wrażenie odbioru barw.
Pręciki są bardzo czułymi receptorami i pobudzają je już pojedyncze kwanty światła. Dzięki takim właściwościom możliwe jest widzenie w każdym oświetlenie, nawet o zmierzchu. 


Wywąchać chlorofil.
Węch jest zmysłem powiązany ze smakiem, jeśli chodzi o odczuwanie bodźców chemicznych. Czucie zapachów jest możliwe bez smakowania, lecz czucie smaku jest łatwiejsze dzięki zmysłowi powonienia. Chlorofilu nie da się poczuć zmysłem węchu, gdyż jest bezzapachową substancją chemiczną.

Posmakować chlorofil.
Chlorofilu samego w sobie nie da się posmakować, bo nie ma on smaku. Receptory znajdujące się na naszym języku i w całej jamie ustnej nie są w stanie wyczuć smaku chlorofilu.

Jeść chlorofil czy nie?
Zaleca się rozsmakować w bogatych w chlorofil produktach. Szczególnie polecane są formy owocowo warzywnych koktajli, dzięki którym łatwiej nam wprowadzić pokarm roślinny często twardy, łykowaty i zgrubiały.
Chlorofil w żargonie kulinarnym nazywany jest „roślinną krwią”, bo jego podstawowa cząsteczka ma budowę niemal identyczną z cząsteczką hemoglobiny (różni się od cząsteczki ludzkiej krwi tylko jednym atomem, zamiast magnezu w hemoglobinie jest żelazo). Większość zielonych warzyw zawiera około 2 mg żelaza w 100 gramach masy, niezależnie od magnezu obecnego w cząsteczkach chlorofilu. Aby dać pewne wyobrażenie o ilościach tych pierwiastków w niektórych pokarmach roślinnych to, na przykład w 100 gramach surowej pietruszki znajduje się 6,2 mg żelaza oraz 41 mg magnezu (dzienne zapotrzebowanie dorosłego człowieka to 18 mg żelaza). Niestety dobroczynny wpływ tej wyjątkowej chlorofilowej substancji do tej pory nie został szerzej rozpowszechniony, pomimo że rezultaty ujawnione w badaniach naukowych są niezwykle obiecujące i optymistyczne.
Pokarm bogaty w chlorofil ma działanie oczyszczające układ pokarmowym, a w szczególności wydalniczy (dzięki wysokiej zawartości błonnika – biologiczna miotełka). Dzięki temu oczyszczają się płyny ustrojowe, krew i limfa. Ciało oczyszczone jest sprawne, dobrze trawi, dobrze przyswaja, a jego właściciel jest pełen energii i wigoru. Zielone warzywa to naturalne źródło nie tylko chlorofilu, ale również witamin i mikroelementów: prowitaminy A (karotenu), który ma- jak wykazały badania- działanie przeciwrakowe (chroni przed chorobami nowotworowymi), witaminy C, potasu, magnezu, żelaza, wapnia itd.

W skrócie chlorofil ma właściwości:


·         Przeciw patogenne, odpornościowe
·         Oczyszczające nerki
·         Łagodzące bóle
·         Dobroczynne na czerwone krwinki
·         Stabilizacyjne odpowiednie wartości ciśnienia krwi
·         Wzmacniające mięsień sercowy
·         Spowalniające proces utleniania się komórek, wskutek czego zapobiega przedwczesnemu starzeniu
·         Eliminacyjne wolne rodniki, które mogą uszkadzać komórki
·         Przyspieszające proces gojenia się ran
·         Zapobiega chorobom nowotworowym
·         Regulacyjne transport jelitowy

Gdzie ukrył się chlorofil.
Chlorofil znajduje się w każdym warzywie i owocu, którego barwa jest zielona. Zgodnie z zasadami racjonalnego żywienia do każdego posiłku powinien być dodawany jakiś świeży roślinny element. Pięć posiłków dziennie, to pięć porcji świeżych warzyw lub owoców. I co najmniej jedna porcja powinna być zielona.
Chlorofil znajduje się w warzywach liściastych takich jak sałata, kapusta włoska czy jarmuż. Do zup lub sałatek w formie przypraw proponuję dodawać natkę pietruszki lub selera, kolendrę, pokrzywę lub miętę. Szczaw, szpinak, rukola, mniszek lekarski, liście botwinki są bogatymi źródłami tego związku. Zielone kiełki rzeżuchy, trawy pszenicznej lub jęczmiennej. Szparagi, brokuły czy wodorosty i algi również posiadają cenny chlorofil.
W miąższu owocu kiwi lub ogórka również znajduje się chlorofil.

Czy wiesz, że właśnie jesz chlorofil?
W wielu przetworzonych produktach spożywczych znajdują się wszelkiego rodzaje dodatki. Ponieważ chlorofil działa u człowieka tylko na bodziec wzrokowy, jest on dodatkiem barwnikowym do wielu produktów.
Jako barwnik naturalny pozyskiwany z materiału roślinnego np. z lucerny, szpinaku czy wyciągu z pokrzywy, jest on barwnikiem uznawanym za nieszkodliwy. Na etykietach ma on symbol E140.
Barwnik pozyskiwany syntetycznie E141 (inna nazwa to CI 75810) ma takie same właściwości jak E140. Jest dodatkowo wzmocniony jonami miedzi, przez co ma intensywniejszą barwę i jest bardziej odporny na niekorzystne działanie temperatury i promieniowania słonecznego. Według niektórych jest utrwalaczem zielonej barwy, a nie barwnikiem samym w sobie.  Stosowany jest głównie do wzmacniania barwy zielonego groszku konserwowego.  Jest to związek uważany za nieszkodliwy, choć w wyniku ogrzewania mogą uwolnić się jony miedzi (które jednak w bardzo małym stężeniu nie są szkodliwe i nie osiągają stężenia toksycznego). Dopuszczalne dziennie spożycie tego związku to 1,5 mg/kg masy ciała.
E142 to kolejny syntetyczny barwnik zielony, ale nie opublikowano wielu badań na jego temat, dlatego trudno stwierdzić czy jest szkodliwy czy nie.
Barwniki z grupy E140i znajdują się w lodach i ich koncentratach, z grupy E140ii służą do barwienia napojów mlecznych fermentowanych.  

Podsumowanie.
Chlorofil jako związek chemiczny działa bezpośrednio tylko na oko ludzkie. Intensywny kolor zieleni wywołuje przeświadczenie o świeżości i soczystości danego produktu spożywczego. Dzięki odpowiednim odcieniom odpowiednich produktów można doskonale manipulować umysłem konsumenta. Zielony kojarzy się ludziom z czymś zdrowym, dlatego zielone produkty mają szansę być kupowane w sklepach.
Po spożyciu chlorofil ma dobroczynny wpływ na organizm człowieka. Ze względu na jego specyficzną budowę chemiczną jak i pierwiastki mu towarzyszące działa prozdrowotnie i leczniczo.
Watro więc wprowadzić więcej zielonych produktów do swojej diety.




Bibliografia.

Ewa Holak, Waldemar Lewiński, Małgorzata Łaszczyca, Grażyna Skirmuntt, Jolanta Walkiewicz; ,,Biologia, zakres rozszerzony, podręcznik”; wydawnictwo Operon; 2008

,,Ćwiczenia z fizjologii roślin dla studentów kierunku Ogrodnictwo”

Źródło Internet:

http://amigdalina.com.pl/?p=963 – Blog ,,Jak walczyć z rakiem”

http://www.dieta.pl/zdrowie/skladniki_e/ - Barwniki, opis

http://www.halat.pl/dodwar_1.html - Tabela barwników


Pozdrawiam
E.
Zielone rośliny są pełne chlorofilu, jednak tych nie można zjeść!

1 komentarz:

  1. Bardzo ciekawie napisane. Ja staram się jeść zielone przynajmniej dwa razy dziennie :)

    OdpowiedzUsuń